Στην περίπτωση µιας χώρας στα πρόθυρα της χρεοκοπίας, που δέχεται θύελλα επικρίσεων από τους εταίρους της, πόλεµο κερδοσκόπων σε βάρος της και σηκώνει στην πλάτη της το κύρος της ευρωζώνης, τα διεθνή ερείσµατα του Γιώργου Παπανδρέου προσωπικά –αλλά και των συνεργατών του– είναι µια κρίσιµη προσθήκη στο αναιµικό οπλοστάσιο της χώρας. Άλλωστε, για ποιον άλλον Έλληνα ηγέτη θα έγραφε άρθρο στην «Guardian» ο νοµπελίστας Τζόζεφ Στίγκλιτς, ζητώντας από την Ευρώπη και τις αγορές να τον στηρίξουν; Ο Στίγκλιτς είναι από τους τακτικότερους συνοµιλητές του κ. Παπανδρέου, θαµώνας του Συνεδρίου της Σύµης, που είναι ένα πρόπλασµα «think tank» και ταυτόχρονα ένα «summer school» στις διεθνείς εξελίξεις για τα (λίγα) στελέχη του ΠΑΣΟΚ που επιλέγει ο ίδιος ο Γιώργος.
Χωρίς αµφιβολία, πρόκειται για την ισχυρότερη επιρροή στον τρόπο µε τον οποίο σκέφτεται ο πρωθυπουργός (και πρόεδρος της Σοσιαλιστικής ∆ιεθνούς) για την οικονοµία. Αλλά όχι η µόνη. Ο Τζέιµς Γκαλµπρέιθ, γιος του «µύθου» Τζον Κένεθ Γκαλµπρέιθ και καθηγητής στο Πανεπιστήµιο του Τέξας, είναι ένας ακόµη διανοούµενος διεθνούς περιωπής, µε τον οποίο ο κ. Παπανδρέου βρίσκεται σε ανοιχτή γραµµή για τα οικονοµικά ζητήµατα. Ήταν πρόσφατα στην Αθήνα για µια συζήτηση για την οικονοµία, που οργάνωσε το Ίδρυµα «Ανδρέας Παπανδρέου» και έφερε στο φως µερικούς ακόµη συνοµιλητές, όπως τον Ρόµπερτ Φορντ, κορυφαίο στέλεχος του ΟΟΣΑ, και τον Γενς Χένρικσον, από το ∆ΝΤ, µαζί µε τον πρώην υπουργό Βιοµηχανίας της Σουηδίας Λάιφ Παγκρότσκι.
Βέβαια, η ζωή δεν είναι πάντοτε απλή.Ο κ. Παπανδρέου έχει άµεση πρόσβαση στους επιτελείς του Μπαράκ Οµπάµα, οι οποίοι ωστόσο είναι «στα µαχαίρια» µε τον Τζ. Στίγκλιτς (και τον εν γένει «συνοδοιπόρο» του, επίσης νοµπελίστα, Πολ Κρούγκµαν), καθώς ο Αµερικανός πρόεδρος προτίµησε να εµπιστευθεί τον λιγότερο «θεωρητικό» και πιο έµπειρο Λάρι Σάµερς, που είχε διαπρέψει επί προεδρίας Κλίντον. Οι θέσεις του Στίγκλιτς είναι, επίσης, «κόκκινο πανί» για την ηγεσία του ∆ΝΤ, από όπου ο ίδιος αποχώρησε από τη θέση του επικεφαλής οικονοµολόγου, επικρίνοντας τις πολιτικές του Ταµείου και προβάλλοντας εξαιρετικά ριζοσπαστικές θέσεις, που τον έφεραν σε σύγκρουση µε τον Λευκό Οίκο.
Εκτός από τον ίδιο τον πρωθυπουργό, άλλοι συνεργάτες και επιτελείς του διατηρούν άµεσους διαύλους επικοινωνίας µε διεθνή κέντρα αποφάσεων. Η βουλευτής Επικρατείας Έλενα Παναρίτη κρατάει καθηµερινή επαφή µε τους παλιούς συναδέλφους της στην Παγκόσµια Τράπεζα. Ένας ακόµη στενότατος συνεργάτης του πρωθυπουργού έχει άµεση πρόσβαση στο στενό επιτελείο του Οµπάµα, µέσω της γνωριµίας του µε την Κριστίνα Ρόµερ –την πρόεδρο του Συµβουλίου Οικονοµικών Εµπειρογνωµόνων του Λευκού Οίκου. Αξίζει να σηµειωθεί ότι η λαµπρή ακαδηµαϊκή πορεία της Ρόµερ βασίστηκε στην ανάλυση των φορολογικών µεταρρυθµίσεων και στην απόδειξη ότι, αντίθετα µε ό,τι υποστηρίζουν οι νεοφιλελεύθεροι οικονοµολόγοι, η φορολογική επιβάρυνση των πλουσίων µακροπρόθεσµα ευνοεί –παρά εµποδίζει– την ανάπτυξη.
Οι θεωρητικοί της οικονοµίας έχουν σηµαντική µεσοπρόθεσµη επιρροή, αλλά στη συγκεκριµένη συγκυρία εξίσου ενδιαφέρουσες είναι οι σχέσεις του κυβερνητικού και του οικονοµικού επιτελείου µε τους ισχυρούς παίκτες των διεθνών αγορών.
Στην εκκίνηση της θητείας της η κυβέρνηση είχε µια πολυσυζητηµένη προνοµιακή σχέση µε την Goldman Sachs, µε αποκορύφωµα τη «συνάντηση του Πεντελικού» ανάµεσα στον πρωθυπουργό και στελέχη του οίκου. Η σχέση έχει υπερεκτιµηθεί και, σε κάθε περίπτωση, το τελευταίο διάστηµα δεν διάγει τις καλύτερες µέρες της. Η αποκάλυψη των «Financial Times» ότι η Goldman Sachs πρότεινε στην κυβέρνηση να παραχωρήσει «στρατηγικό πακέτο» µετοχών της Εθνικής Τράπεζας σε κινεζικό πιστωτικό ίδρυµα, στο πλαίσιο του «ανοίγµατος» προς το Πεκίνο, είναι ένα µόνο επεισόδιο. Νωρίτερα, µετά την εξαιρετικά επιτυχή έκδοση του 5ετούς κοινοπρακτικού δανείου, υπήρξε άλλη µία εστία τριβής, καθώς –όπως είναι γνωστό– συγκεντρώθηκαν 25 δισ. και αντλήθηκαν µόνον οκτώ, εποµένως δεν πήραν όλοι από τις «χρυσές αποδόσεις» του 6,1%. Στους πελάτες της Goldman Sachs συγκαταλέγεται ένα γνωστό hedge fund, που το προηγούµενο διάστηµα πρωταγωνίστησε στην υποτιµητική κερδοσκοπία σε βάρος των ελληνικών οµολόγων. Το συγκεκριµένο fund ήθελε να πάρει περίπου 200 εκατ. ευρώ από την έκδοση, αλλά η ιδέα να βγάλουν κέρδη από την άνοδο των επιτοκίων οι ίδιοι οι κερδοσκόποι που τα οδήγησαν στα ύψη δεν ακούστηκε ευχάριστα στους επιτελείς της οδού Νίκης. Η Goldman Sachs είναι ακριβές ότι υπήρξε από τους εισηγητές της διαφοροποίησης των εκδόσεων, µε οµόλογα σε δολάριο και γεν, όπως και της αναζήτησης κεφαλαίων στη µεγάλη δεξαµενή ρευστότητας που είναι η Κίνα. Ιδιαίτερα καλές σχέσεις έχει το οικονοµικό επιτελείο και µε άλλους διεθνείς «παίκτες», µε πιο ενδιαφέρουσες τις περιπτώσεις της HSBC και της Bank of America, αλλά φυσικά και της JPMorgan, που ανέλαβε άλλωστε και τη διοργάνωση του roadshow στην Ασία.
* Αναδημοσίευση από το "Κεφάλαιο" της 30ης Ιανουαρίου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου