Πως δημιουργήθηκε «η κρίση των τροφίμων»

Τα τελευταία 5 χρόνια οι τιμές των τροφίμων βρίσκονται σταθερά σε άνοδο. Διάφοροι παράγοντες θεωρείται ότι έχουν συντελέσει σε αυτό: η αύξηση του πληθυσμού, οι κλιματικές αλλαγές και οι ανά τον πλανήτη ξηρασίες, η λανθασμένη επιλογή της λύσης των βιοκαυσίμων που οδήγησε το καλαμπόκι στα ρεζερβουάρ των αυτοκινήτων αντί στα πιάτα των ανθρώπων, η αύξηση της ζήτησης τροφίμων από τις αναπτυσσόμενες χώρες, η άνοδος της τιμής του πετρελαίου που έκανε ακριβότερη τη μεταφορά τους, η πτώση του δολαρίου κλπ.. Υπάρχουν επιχειρήματα υπέρ ή κατά του βαθμού επιρροής καθενός από τους παραπάνω παράγοντες.

Και όλα θα πρέπει να απαντηθούν κάτω από το αμείλικτο ερώτημα «πως είναι δυνατόν ενώ η τροφή που υπάρχει στη γη αρκεί για να ταΐσει τον διπλάσιο από τον σημερινό πληθυσμό της, εκατομμύρια άνθρωποι να πεθαίνουν από την πείνα;»

Χαρακτηριστικό είναι ότι, για πολλούς αναλυτές, και μόνο η λανθασμένη στρατηγική του Δυτικού κόσμου να στηρίζει τη διατροφή του στο κρέας, αρκεί για να δικαιολογήσει το γιατί ο πλανήτης ακόμη και μετά την τωρινή κρίση θα συνεχίσει να πεινάει: Σε Ευρώπη και Αμερική εκτρέφονται 55 χιλιάδες εκατομμύρια αγελάδες προοριζόμενες για σφαγή, κάθε αγελάδα χρειάζεται 8 κιλά τροφή για να παράξει ένα κιλό κρέας ή γάλα, άρα και η γενικότερη κατανάλωση του «πολιτισμένου κρεατοφάγου κόσμου» είναι 8 φορές μεγαλύτερη από αυτήν του -κατ? ανάγκη- χορτοφάγου υπό ανάπτυξη.

Ας μην ξεχνάμε επίσης ότι ελάχιστες σε αριθμό πολυεθνικές εταιρείες, σχεδόν μονοπωλιακά ελέγχουν όχι μόνο το εμπόριο των τροφίμων (η Αμερικανική Κάργκιλ, ελέγχει το 25% όλων των δημητριακών που παράγονται στον κόσμο), αλλά και την ίδια την διαδικασία παραγωγής τους (η Μονσάντο κατασκευάζει και διακινεί το το 91% των μεταλλαγμένων σπόρων σε όλο τον πλανήτη). Κι ότι οι εταιρείες αυτές κατά τη διάρκεια της κρίσης (2007-2008) σχεδόν διπλασίασαν τα κέρδη τους, ενώ εκατομμύρια άνθρωποι πέθαιναν από την πείνα.

Όπως και να έχει όμως όλοι οι αναλυτές συμφωνούν ότι η εκρηκτική άνοδος που σημειώθηκε στις τιμές πρόσφατα και οδήγησε σε παγκόσμια κοινωνική αντίδραση την άνοιξη του 2008, δεν μπορεί να εξηγηθεί μόνο βάσει μακροπρόθεσμων παραμέτρων, αλλά οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στα φαινόμενα κερδοσκοπίας που έλαβαν χώρα στην αγορά των τροφίμων το τελευταίο διάστημα.

Μετά την «πετρελαϊκή κρίση» και την «κρίση των στεγαστικών» τα διάφορα hedge funds, τα οποία λόγω της νομικής τους φύσης ξεφεύγουν διαφόρων ρυθμιστικών ελέγχων ως προς τα όρια κερδοσκοπίας, στράφηκαν στην «αγορά των τροφίμων» για να αντισταθμίσουν τα κέρδη τους.